Ciekawe świadectwo w tej sprawie dostarcza nam słynny historyk żydowski Józef Flawiusz. Oto parę cytatów z jego dzieł:
Dawne Dzieje Izraela
„Przeraził się król [Artakserkses], a gdy zbadał, że wiadomość jest prawdziwa, kazał ukrzyżować rzezańców.” (Dawne Dzieje Izraela, księga jedenasta, VI, 4).
„Chłostano ich, okaleczano ich ciała i jeszcze żywych i dyszących przybijano do krzyży, a żony ich i dzieci, które obrzezali wbrew woli królewskiej, duszono, dzieci uwiązując u szyi ukrzyżowanych rodziców. Gdziekolwiek znaleziono jakąś świętą księgę albo odpis Prawa, niszczono je; a ci nieszczęśnicy, u których to znaleziono, nieszczęsny mieli kres.” (Dawne Dzieje Izraela, księga dwunasta, V, 4:256).
„Jeszcze po owych wydarzeniach Żydzi walczyli przeciw Aleksandrowi [Janneuszowi z dynastii Hasmoneuszów], ponosili klęski i wielu ich ginęło w bitwach. Najmożniejszych spośród tych przeciwników król osaczył w mieście Baitomme, a po zwycięskim oblężeniu pognał jeńców do Jerozolimy i wówczas dokonał najstraszniejszego, jakiego można sobie wyobrazić, okrucieństwa. Podczas, gdy ucztował w gronie nałożnic na odsłoniętej przestrzeni, kazał ukrzyżować około ośmiuset Żydów, a dzieci i ich żony zarąbywano przed oczyma jeszcze żywych skazańców.” (Dawne Dzieje Izraela, księga trzynasta, XIV, 2).
„Następnie Warus rozesłał część swoich oddziałów po kraju, aby odszukać sprawców buntu. Gdy ich odnaleziono, największych winowajców ukarał, innych zaś puścił wolno. Rozpięto na krzyżu z tej przyczyny dwa tysiące ludzi.” (Dawne Dzieje Izraela, księga siedemnasta, X, 10).
”W tym czasie żył Jezus, człowiek mądry (jeśli w ogóle można go nazwać człowiekiem). Czynił bowiem rzeczy niezwykłe. Był nauczycielem ludu, który z radością przyjmował prawdę. Poszło za nim wielu żydów, jako też pogan. (On to był Chrystusem). A gdy wskutek doniesienia najznakomitszych u nas mężów, Piłat zasądził go na śmierć krzyżową, jego dawni wyznawcy nie przestali go miłować, (albowiem trzeciego dnia ukazał się znów jako żywy, jak to o nim, oraz o wielu innych zdumiewających rzeczach przepowiadali Boscy prorocy). I odtąd, aż po dzień dzisiejszy, istnieje społeczność chrześcijan, którzy od niego otrzymali tę nazwę”. (Dawne Dzieje Izraela, księga osiemnasta, III, 3). - Jest to tzw. Testimonium Flavianum, czyli świadectwo Flawiusza o Chrystusie.
Wojna Żydowska
„Niepohamowana złość jego [Aleksandra] wyrażała się w tak srogim postępowaniu, że dopuścił się wielce bezbożnego czynu: osiemset spośród jeńców kazał ukrzyżować w środku miasta i na ich oczach poderżnąć gardła ich żonom i dzieciom.” (Wojna Żydowska, księga pierwsza, IV, 6.)
„Otóż w taki to sposób faryzeusze zgładzili jednego z wybitnych mężów i przyjaciela Aleksandra, Diogenesa, zarzuciwszy mu, że to on właśnie był doradcą króla, kiedy z jego rozkazu ukrzyżowano osiemset osób.” (Wojna Żydowska, księga pierwsza, V, 3.)
Warus [Kwintyliusz] natomiast część wojska rozesłał po kraju dla wyłapania przywódców buntu i spośród znacznej liczby pochwyconych jednych, których udział w rozruchach okazał się niewielki, rozkazał uwięzić, drugich, który byli głównymi winowajcami, w liczbie około dwu tysięcy, ukrzyżować. (Wojna Żydowska, księga druga, V, 2:75)
„Kwadratus zbył jednych i drugich oświadczeniem, że przybędzie w tamte strony i wszystko dokładnie zbada. I kiedy następnie przybył do Cezarei, kazał ukrzyżować wszystkich Żydów ujętych przez Kumanusa.” (Wojna Żydowska, księga druga, XII, 6.)
„W pozostałej częśći Judei ustanowił prokuratorem Feliksa. Ten ujął herszta rozbójników Eleazara, który przez dwadzieścia lat łupił kraj, oraz licznych jego towarzyszy i odesłał do Rzymu. Liczba rozbójników, których ukrzyżował, i mieszkańców, których po udowodnieniu im związków z nimi ukarał, była wprost niezliczona” (Wojna Żydowska, księga druga, XIII, 2.)
„W owej bitwie zdarzyło się też, że wzięto do niewoli pewnego Żyda, którego Tytus kazał rozpiąć na krzyżu przed murem, spodziewając się, iż może inni przerażeni tym widokiem poddadzą się.” (Wojna Żydowska, księga piąta, VI, 5:289-290.)
„Tedy chłostano ich i poddano przed śmiercią różnym torturom, a w końcu rozpinano na krzyżu na wprost muru. Tytus ubolewał nad ich losem – codziennie chwytano takich pięćset, a niekiedy i więcej - lecz z drugiej strony zdawał sobie sprawę, że nie byłoby rzeczą bezpieczną puszczać wolno pojmanych w walce, a pilnowac takie mnóstwo ludzi znaczyłoby właściwie wziąć pod straż samych strażników. Lecz jeśli nie zabronił przybijania do krzyża, to przede wszystkim dlatego, iż spodziewał się, że widok ten może skłonić Żydów do poddania się, bo jeśli tego nie uczynią spotka ich taki sam los. Zionąc złością i nienawiścią, żołnierze nawet dla zabawy przybijali pochwyconych do krzyża w różnych położeniach, a było ich tak wielu, że miejsca brakowało na krzyże, a krzyżów do rozpinania ciał.” (Wojna Żydowska, księga piąta, XI, 1.)
„Kazał [Bassus] mianowicie postawić krzyż, jak gdyby już zaraz miał na nim rozpiąć Eleazara. Na ten widok jeszcze większy ból ścisnął serca patrzących z twierdzy. ” (Wojna Żydowska, księga siódma, VI, 4:202).
Autobiografia
„Kiedy zaś Cezar Tytus wysłał mnie z Cerealiuszem i tysiącem jeźdźców do pewnej wsi o nazwie Tekoa w celu zbadania, czy miejsce to jest stosowne do rozbicia warownego obozu, zobaczyłem w powrotnej drodze wielu jeńców rozpiętych na krzyżach, a wśród nich rozpoznałem trzech moich znajomych. Ze ściśniętym sercem i ze łzami w oczach przyszedłem z tą wiadomością do Tytusa. Ów zaś natychmiast rozkazał zdjąć ich z krzyży i otoczyć jak najstaranniejszą opieką. Dwóch z nich zmarło w czasie leczenia, trzeci zaś ostał się przy życiu.” (Autobiografia, 75:420-421.)
Pytanie: Jeśli w tych miejscach Flawiusz użył słowa STAUROS (albo wyrazów pochodnych), to o jakie ukrzyżowanie mogło chodzić w każdym z fragmentów?
