Seneka i Plaut pisali po grecku?
A jak chcemy się bawić w Plauta, to cytuję to po łacinie:
Credo ego istoc extemplo tibi esse eundum actutum extra portam,
dispessis manibus, patibulum quom habebis.W przekładzie mamy
belkę krzyża, a ju tu słowa
crux nie widzę...
A Seneka, to już sprawę do końca nam wyjaśnia, że krzyż MIEWAŁ belkę, a nie zawsze miał belkę...
Załączam świadectwo z przełomu I i II w. n.e., gdzie STAUROS oznacza bezsprzecznie pal:
καὶ πρὶν ἐν ὑποψίᾳ, γενέσθαι βασιλέα τοῦ πράγματος ἐγχειρίσασα τοῖς ἐπὶ τῶν τιμωριῶν προσέταξεν ἐκδεῖραι ζῶντα, καὶ τὸ μὲν σῶμα πλάγιον διὰ τριῶν
σταυρῶν ἀναπῆξαι, τὸ δὲ δέρμα χωρὶς διαπατταλεῦσαι. γενομένων δὲ τούτων καὶ βασιλέως χαλεπῶς φέροντος καὶ παροξυνομένου πρὸς αὐτήν, εἰρωνευομένη μετὰ γέλωτος, ‘ὡς ἡδύς,’ ἔφασκεν, ‘εἶ καὶ μακάριος, εἰ χαλεπαίνεις διὰ γέροντα πονηρὸν εὐνοῦχον, ἐγὼ δὲ χιλίους ἐκκυβευθεῖσα δαρεικοὺς σιωπῶ καὶ στέργω.’ (Plutarch z Cheronei,
Żywot Artakserksesa 17, 5)
Tak więc słusznie ŚJ piszą:
Później zaczęto też nazywać tak pal egzekucyjny z belką poprzeczną. Słowem klucz jest słowo TEŻ w znaczeniu DODATKOWO.