Rok 1799 – początkiem „czasu końca” według dawnej nauki Towarzystwa Strażnica
Dziś dla Świadków Jehowy rok 1914 jest początkiem „czasu końca” lub „czasów ostatecznych”. Nawet w głowie im się nie mieści, że kiedyś inna data mogła wyznaczać te wymienione wydarzenia. W ostatnich latach żadna z ich publikacji nie wspomina, że kiedyś rok 1799 był datą, od której należało liczyć wszystkie wydarzenia na nasze dni. Za rokiem 1799 stała Biblia (!), a szczególnie proroctwa Daniela i Apokalipsy św. Jana.
Rok 1798
Właściwie powinniśmy zacząć od roku 1798, bo ta data była poprzedniczką roku 1799.
Początkowo C. T. Russell (zm. 1916) preferował datę o rok wcześniejszą, to znaczy 1798, na rozpoczęcie się ‘czasu końca’. W książce, którą wydał po angielsku w roku 1877 razem z N. Barbourem, pt. Trzy światy i żniwo tego świata, ani razu nie występuje data 1799, ale wielokrotnie widnieje rok 1798 (patrz s. 22, 113-114, 117-119, 133, 157-158, 160, 169-170, 177).
Również w angielskich Strażnicach w latach 1879-1885 pojawia się wiele razy rok 1798 (patrz np. ang. Strażnica grudzień 1881 s. 305, 307 [reprint]; ang. Strażnica styczeń/luty 1882 s. 319 [reprint]; ang. Strażnica styczeń 1885 s. 711 [reprint]), a dopiero w roku 1890 widnieje „czas końca” wyznaczony na rok 1799 (ang. Strażnica listopad 1890 s. 1258 [reprint]). Także wydany w roku 1889 tom C. T. Russella pt. Nadszedł Czas wymienia już kilka razy rok 1799, choć nie łączy go wprost z „czasem końca”. Oto jeden z fragmentów, mówiący jeszcze o roku 1798:
„Obalenie tego panowania w 1798 roku przez Rewolucję Francuską oznaczało początek »czasu końca« (Dn 11:35)” (ang. Strażnica sierpień 1879 s. 24 [reprint]).
Rok 1799
Rok 1799 wyznaczał Towarzystwu Strażnica „koniec czasu”, „początek czasów ostatecznych” czy „czas końca”:
„‘Koniec Czasu’, okres stu piętnastu (115) lat, od roku 1799 do roku 1914 jest szczególnie zanotowany w Piśmie Świętym. ‘Dzień Przygotowania’ jest inną nazwą daną temu samemu okresowi, z powodu rozmnożenia się umiejętności, wynikiem której stały się różne odkrycia, wynalazki itp., które utorowały drogę do różnych błogosławieństw Tysiąclecia, przygotowując różne maszyny zastępujące pracę ludzką, zaopatrując świat w wygody i dając więcej czasu, a to wszystko pod sprawiedliwym rządem Chrystusa okaże się błogosławieństwem dla wszystkich i okaże się pomocnem w napełnieniu ziemi znajomością Pańską” („Przyjdź Królestwo Twoje” 1919 [ang. 1891] s. 15);
„W rozdziale 11 jest w szczególny sposób wyrażony czas bez daty, lub nazwy, zaś w rozdziale 12 są zaznaczone trzy okresy a mianowicie 1260, 1290, 1335 czyli dni prorocze, które współdziałają i utwierdzają daty podane w rozdziale 11, że początek Czasów ostatecznych rozpoczął się w 1799 roku” (jw. s. 16-17; por. s. 34);
„Papieskie państwo (i większość poszanowania u ludzi dla ogółu kościelnictwa) jak to już wykazano (Tom III, strona 40) zostało złamane z początkiem ‘Czasu Końca’ 1799, a chociaż następny proces zniszczenia był powolny, a nawet od czasu do czasu były objawy widocznego uzdrowienia, co nigdy nie było bardziej widoczne jak w czasie obecnym, to jednak zapewnienie ostatecznego zniszczenia Papiestwa jest nieubłagane, a jego śmiertelna walka będzie bardzo gwałtowna” („Walka Armagieddonu” 1919 [ang. 1897] s. 61).
Również za czasów J. F. Rutherforda przez wiele lat uczono o roku 1799:
„Tysiąc dwieście sześćdziesiąt lat od R. P. 539 sprowadza nas do R. P. 1799, co jest drugim dowodem, że w r. 1799 rozpocznie się ‘czas końca’.” („Harfa Boża” 1921, 1929 s. 238);
„Są dwie ważne daty, których nie należy uważać za jedno i to samo, mianowicie: początek ‘czasu końca’ i ‘obecność Pana’. ‘Czas końca’ obejmuje okres od R. P. 1799 (...) Czas obecności naszego Pana datuje się od R. P. 1874, jak powyżej udowodniono” (jw. s. 239);
„Te fizyczne fakta nie mogą być powątpiewane i wystarczą, aby przekonać człowieka myślącego, że od r. 1799 żyjemy w ‘czasie końca’.” (jw. s. 242).
„Wielki ich dopływ [wynalazków] został jednak przez Boskie kierownictwo zachowany na ‘czas ostateczny’. Badacze proroctw głoszą, że okres ten rozpoczął się w roku 1799” („Złoty Wiek” 01.05 1927 s. 246).
„‘Czas końca’ obejmuje perjod od r. P. 1799, jak wyżej zostało wykazane, do czasu zupełnego przewrotu rządów Szatana i ustanowienia królestwa Mesjaszowego” („Stworzenie” 1928 s. 342);
„Tysiąc dwieście sześćdziesiąt lat od r. P. 539 doprowadza nas do r. P. 1799, co jest dodatnim dowodem, że z rokiem 1799 zaznacza się początek ‘czasu końca’. (...) Wkrótce po roku 1799, z zapoczątkowaniem się ‘czasu końca’, powinniśmy spodziewać się wzrostu znajomości, szczególnie biblijnej” (s. 338).
Jeszcze w 1929 pisano:
„Tedy w 1799 R. P. rozpoczął się ‘czas końca’.” (Strażnica 15.03 1929 s. 91 [ang. 01.12 1928]).
To był ostatni tekst o roku 1799. Później już z tą datą Towarzystwo Strażnica polemizowało!
Rok 1914
Oto słowa z roku 1930, w których organizacja ta korygowała swoją chronologię, tzn. odrzuciła rok 1799, a zastąpiła go rokiem 1914:
„Przez długi czas było rozumiane, że ‘koniec czasu’ rozpoczął się z rokiem P. 1799 i trwał aż do roku 1914, oraz że początek tegoż jest szczególnie zaznaczony przez to, że naonczas Papiestwo otrzymało bolesną ranę (...) jednakowoż dowód ten nie jest w żadnej mierze przekonywującym. To mogło poniekąd wypełnić się w pewnej części” (Strażnica 01.02 1930 s. 35 [ang. 01.12 1929 – art. do studium na miesiąc luty 1930 r., patrz ang. Strażnica 01.01 1930 s. 16]);
„Biorąc te wszystkie Pisma razem i wiedząc, że one muszą być w akuratnej harmonji (...) można łatwo zauważyć, że ten szczególnie ustalony i ‘naznaczony czas’ był i jest R. P. 1914. Nic takiego nie spełniło się w r. 1799, by odpowiadało proroctwu jako rok 1914” (jw. s. 37).
„»Czas końca« jest szczególnie ustalony tak przez fakta jakoteż i Pismo Św., w roku P. 1914” (jw. 40).
Po nowemu nauczała też jedna z broszur wydana w roku 1930:
„Ponieważ w roku 1914 świat się skończył i ponieważ początkiem boleści była wojna światowa i towarzyszący jej ucisk i wobec tego, teraz są w toku przygotowania do walki ostatecznej, więc też ów wielki ucisk nastanie i dokona swego końcowego dzieła. Pokazuje to przekonywująco, że żyjemy teraz w ‘ostatecznych dniach’, jak Pismo Św. ten czas nazywa” („Zbrodnie i nieszczęścia - przyczyna, środki zaradcze” 1930 s. 45).
Czy wiarygodna jest dzisiejsza nauka Towarzystwa Strażnica o roku 1914, skoro wcześniej pisano o roku 1799 następująco:
„Tak więc niezbite fakty wykazują, że ‘czas końca’ zaczął się w 1799 roku; wtóra obecność Pańska zaczęła się w 1874 r., że żniwo zaczęło się potem i większe światło wyszło ze Słowa Bożego” (Strażnica 15.04 1922 s. 121 [ang. 01.03 1922]).
„Świadkowie Jehowy niezmiennie wykazują na podstawie Pisma Świętego, że w roku 1914 rozpoczął się czas końca tego świata i że zbliża się »dzień sądu i zagłady bezbożnych ludzi«” (Strażnica Nr 16, 1993 s. 9).
