Reguła wzajemności, a także zaangażowania i konsekwencji to mechanizmy, dzięki którym Świadkom Jehowy udaje się werbować nowe osoby.

"Dostałem od nich za darmo czasopismo, to chociaż je przeczytam i porozmawiam z nimi następnym razem"
"Znowu poświęcili swój czas, przyszli do mnie, dali mi książkę. Zaprosili mnie na swoje spotkanie. Niebardzo chce mi się tam iść, ale głupio im teraz odmówić jak już mi dali tyle rzeczy i poświęcili tyle czasu".
"To zebranie było dosyć dziwne, nie rozumiałem prawie niczego, ale zapraszali mnie na kolejne i widać że bardzo się cieszyli że przyszedłem, pójdę jeszcze raz i zobaczymy jak będzie"...
...
"Jestem Świadkiem Jehowy już tyle lat i teraz mam odejść? To jest całe moje życie, mam to wszystko zaprzepaścić? Co pomyślą o mnie inni?"...

Wszystkie te reguły pasują.

 Moim zdaniem to co ludzi najbardziej przyciąga do Świadków to:
1. rozczarowanie swoją dotychczasową religią
2. kryzys duchowy i emocjonalny w ich życiu - spowodowany np. chorobą
2. zainteresowanie ze strony Świadków - odwiedzają ludzi, chętnie rozmawiają, na zebranie podwiozą autem.

Dzisiaj podpunkt 3, czyli zainteresowanie, to towar deficytowy. Mało kogo obchodzimy i cieszy nas nawet uśmiech ekspedientki w sklepie. Szczególnie dowartościowane czują się osoby wykluczone społecznie: biedni, chorzy, starzy itp.

Ja nie podejrzewam Świadków o to, że oni wiedzą, że stosują metody manipulacji. Myślę, że 95% robi to co robi bardzo szczerze. Ale Ciało Kierownicze zapewne z tematem manipulacji jest dobrze zaznajomione i wpaja owieczkom jak mają postępować z ludźmi na terenie by osiągnąć najlepsze efekty.

Szukanie WSPÓLNYCH tematów i obserwowanie otoczenia ludzi na terenie, po to by wybrać najlepszy temat do rozmowy ("zabawki w mieszkaniu, obrazy na ścianie) to też manipulacja.

Może to przypomnienie, ale chciałem w skrócie podać techniki manipulacji wg Roberta Cialdiniego, autora książki "Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka", profesora psychologii na Uniwersytecie Stanowym w Arizonie:
1) Społeczny dowód słuszności - jeśli inni ludzie postępują w pewien sposób, to oznacza to, że ten sposób postępowania jest prawidłowy.
2) Reguła lubienia i sympatii - skłonność do ulegania wpływom osób nam podobnych i lubianych przez nas.
3) Reguła wzajemności - wynika z tzw. prawa odwzajemniania, czyli wewnętrznego przymusu odwzajemnienia się za coś, co dla nas zrobiono.
4) Reguła zaangażowania i konsekwencji - podążanie za działaniami, w które się już zaangażowaliśmy.
5) Wpływ autorytetu - uleganie wpływom autorytetów i insygniów, np. munduru.
6) Reguła niedostępności - większa atrakcyjność rzeczy, nawet tylko pozornie trudno dostępnych.
Co myślicie? Pasują?

W 2014 roku razem z Jackiem Zahorskim na zaproszenie UMK w Toruniu mieliśmy wykład na ten temat.

Pomimo, że to jak najbardziej trafne reguły, to martwi mnie jedynie, że wiele z nich pasuje do życia codziennego z ludźmi, którzy są dalecy od Świadków Jehowy. W gruncie rzeczy to opis "funkcjonowania w społeczeństwie". Różnic można dopatrywać się w intencjach, ale od jakiegoś czasu zaczynam wierzyć mocno w to, że intencje nie mają znaczenia - jeśli kogoś zabijesz, to będzie martwy bez względu na to, czy tego chciałeś, czy nie.

Trochę dygresja (chociaż trochę zostałem w temacie).

Wypowiadanie się o organizacji wyłącznie w pozytywnym świetle.
Zakaz krytykowania.
Zakaz czytania krytycznych publikacji, stron itp.